İş hayatında sağlık sorunları kaçınılmaz olabilir. Çalışanların hastalık, ameliyat, doğum gibi nedenlerle işe bir süreliğine ara vermesi doğal karşılanır. Ancak bu durum sık sık tekrarlandığında, işveren açısından çalışma düzenini aksatan bir sorun haline gelebilir. Peki işveren, sadece çok rapor aldığı için bir çalışanı işten çıkarabilir mi?
🔍 İşveren Ne Zaman Haklı Duruma Geçer?
Bir çalışanın sık sık rapor alması, işverenin onu doğrudan işten çıkarabileceği anlamına gelmez. Ancak İş Kanunu’na göre bazı özel şartlar oluştuğunda işverenin bu yönde adım atması mümkündür.
Eğer çalışan, kendi kusuruyla gelişen bir hastalık (alkol, düzensiz yaşam vb.) nedeniyle üst üste 3 iş günü ya da aynı ay içinde toplam 5 iş günü işe gelmezse, işveren sözleşmeyi derhal feshedebilir.
⏳ Rapor Süresinin Uzunluğu Ne Kadar Önemli?
Asıl belirleyici nokta, çalışanın aldığı rapor süresinin, hak ettiği ihbar süresini 6 hafta aşıp aşmadığıdır. Bu süre aşıldıysa işveren:
İhbar süresini beklemeden iş akdini feshedebilir.
Kıdem tazminatı ödemek zorundadır.
İhbar tazminatı ödemez.
İhbar süreleri ise çalışanın iş yerindeki kıdemine göre değişir:
| Kıdem Süresi | İhbar Süresi | Ek Süre (6 hafta sonrası) |
|---|---|---|
| 6 aydan az | 2 hafta | 8 hafta toplam |
| 6 ay – 1.5 yıl | 4 hafta | 10 hafta toplam |
| 1.5 yıl – 3 yıl | 6 hafta | 12 hafta toplam |
| 3 yıldan fazla | 8 hafta | 14 hafta toplam |
⚠️ Süre Aşımı Yok Ama Raporlar Sık Sık mı?
Eğer raporlar yukarıdaki süreleri aşmıyorsa ama sıklığı nedeniyle iş yerinde düzeni bozuyorsa, bu da işveren açısından bir fesih gerekçesi olabilir.
Örneğin:
Üretim aksıyorsa,
Diğer çalışanların iş yükü artıyorsa,
Sürekli yedek personel ihtiyacı doğuyorsa,
işveren “geçerli neden” ile iş sözleşmesini feshedebilir. Bu durumda hem kıdem hem de ihbar tazminatı ödenir.
📆 Yargıtay Ne Diyor?
Yargıtay, işverenin bu tür bir fesih yapabilmesi için bazı şartları öne sürüyor:
İşçinin raporlarının iş yerini ne şekilde etkilediğini somut verilerle kanıtlaması gerekir.
Rapor tarihinden sonra en geç 2 ay içinde fesih işlemi yapılmalıdır. Aksi halde “makul süre” aşılmış sayılır.
⚖️ İşe İade Hakkı Var mı?
Eğer çalışan:
İş yerinde en az 6 aydır çalışıyorsa,
Firma en az 30 kişiyi çalıştırıyorsa,
bu durumda işe iade davası açma hakkına sahiptir. Mahkeme sürecinde, işverenin fesih gerekçesini ispatlaması beklenir.
✅ Sonuç: Dengeyi Korumak Gerek
Çalışanın sağlık hakkı elbette korunmalıdır. Ancak bu hakkın kötüye kullanılması ya da aşırı sıklıkta rapor alınması, iş yerinde aksamalara yol açtığında, işverenin de yasal haklarını kullanma hakkı doğar.
Hem çalışanlar hem işverenler için önemli olan; hukuka uygun, belgeli ve şeffaf bir süreç yürütülmesidir.
